СТАНДАРД life
АНАЛИЗИ

Кина нема економски оружја против САД

Кинеската влада издаде нејасни, но цврсти предупредувања дека ќе одговори на нацрт-законот усвоен од американскиот Конгрес, со кој ќе се бара Белата куќа да ги заштити човековите права и да ја гарантира автономијата на Хонг Конг. Но, можностите на Кина за економска реакција се ограничени. И повеќето од овие опции веќе беа остварени за време на трговската војна на претседателот Доналд Трамп, пишува Ноа Смит за „Блумберг“.

Најочигледен метод за соодветен одговор на Кина би бил да престане да купува американски производи. Сепак, Кина веќе воведе такса од 135 милијарди американски долари. Продажбите во Кина од цела Америка се намалија.

Земјоделската индустрија беше особено погодена. Стечаите на земјоделците се зголемија за 24% оваа година, а во извештајот на Американската федерација на фармерите се наведува дека скоро 40% од приходите на земјоделците оваа година ќе потекнуваат од придобивки од осигурување или од државна помош.

Ова е економска катастрофа за многу земјоделци и главоболка за многу други извозници. Но, штетата е веќе направена. Малкумина очекуваат извозот во Кина да закрепне, дури и ако трговската војна заврши утре затоа што Кина најде други добавувачи. Дури и оние американски извозници кои сè уште ги продаваат своите производи во Кина треба да сфатат дека нивната ситуација е несигурна. Ако се мудри, тие веќе бараат алтернативни пазари. Така Кина ќе нема со ништо повеќе да се заканува на трговскиот фронт.

Другото големо оружје во кинескиот арсенал се инвестициите. Кинеската влада традиционално беше голем купувач на долгот на американската влада, држејќи го второто најголемо учество на државните хартии од вредност по Јапонија. Со текот на годините, многумина се загрижени дека кавгата меѓу САД и Кина ќе го присили Пекинг да ја продаде оваа планина од долгови, предизвикувајќи големи проблеми за американскиот финансиски систем и економија.

Но, оваа опасност е многу преувеличена од две причини. Прво, како што покажува неодамнешното искуство, на САД едноставно не им се потребни парите на кинеската влада. Во 2015 и 2016 година, Кина доживеа еден од најголемите одливи на капитал во историјата, при што околу 1 трилион долари ја напуштија земјата. Ова доведе до огромен пад на девизните резерви на Кина, а повеќето од нив се во американски обврзници.

Ако Соединетите држави беа многу зависни од финансирањето на кинеската влада, каматните стапки на американскиот долг – и како последица на тоа, од целата економија – ќе се зголемеа. Наместо тоа, тие паднаа.

Ако Кина може да се ослободи од една четвртина од своите државни обврзници во САД без да предизвика забележително движење во трошењето на американските заеми, тогаш заканата,претставена од другите три четвртини, веројатно не е голема. САД, како и остатокот од развиениот свет, едноставно се преплавени со финансиски капитал.

Растоварувањето на капиталните резерви како одговор на американските акции на Хонг Конг ќе ја доведе Кина во поголем ризик од САД. Без баферот на резервите, повторување на настаните од 2015-16 година може да доведе до класична криза на новите пазари во Кина, при што одливите на капитал предизвикаа ненадејна амортизација на валутата, уништувајќи го финансискиот систем и ја нарушија економијата.

Едно последно нешто што можеше да стори Кина е да го спречи извозот на ретки метали, кои се неопходни за многу технолошки производи. Сега Кина доминира во производството на овие суровини. Но, како што забележа Дејвид Фиклинг, оваа закана е исто така минимална. Кога Кина престана да ги извезува овие метали во Јапонија како дел од геополитички спор во 2010 година, Токио едноставно се здружи со австралиска компанија за пронаоѓање на нови резерви, брзо кршејќи го кинескиот монопол. САД лесно може да го повторат ова достигнување.

Значи, на Кина и преостанува малку економски оружји за да им се закани на Соединетите држави, во однос на проблемот со Хонг Конг. Слично на тоа, Пекинг ќе биде немоќен да одговори на другите геополитички и хуманитарни конфликти, како што е осудата на САД за масовното пукање во муслимани во провинцијата Ксинџијанг во Кина или територијалните спорови во Јужното Кинеско Море. Затоа, можноста на Кина да ја ескалира трговската војна се чини ограничена.

Сепак, Кина има друго оружје. Од оној тип, што експлодира. Притискајќи ја Кина за сè – од трговијата преку човекови права, до автономијата во Хонг Конг – САД мора да ја запомнат сопствената историја. Тоа беше немилосрдниот економски и дипломатски притисок на Соединетите држави поради инвазијата на Јапонија врз Кина, која ја доведе земјата до нападот врз Перл Харбор во 1941 година.

Со исцрпувањето на економскиот арсенал Кина во еден момент може да одлучи дека е дојдено време за силна акција. Во оваа смисла, ескалацијата на тензиите меѓу САД и Кина го прави светот поопасно место.

Поврзани вести

Биогорива наспроти водород: Каде се движи иднината на транспортот?

Влатко Зорба

Што очекуваат инвеститорите од пролетта 2021 година?

Влатко Зорба

Која е реалната цена на глобалната енергетска транзиција?

msp-admin