Опишувањето на грчката економија како феникс, воскреснатa од пепелта на кризата, е соодветна метафора за земја како Грција. Сепак, можеби е рано да се митологизира грчката економија. Брзите пари направија добри инвестиции во Грција, но долгорочните инвеститори, од кои Грција има потреба, остануваат скептични, вели Меган Грин, постар соработник во Harvard Kennedy School, за „Фајненшал тајмс“.
Таканаречените жешки пари – инвестиции во финансиски средства кои се движат брзо со побарувачката на краткорочни приноси од трејдерите – се вратија. Овие инвеститори се обидуваат да го најдат дното, за да купуваат ефтино и да ја однесат својата инвестиција сè до врвот. Ваквиот момент на пресврт веќе сигурно настапи во Грција.
Можете да го видите на улиците. Посетувајќи ја Атина минатата недела, пишува Грин, бев изненадена од толпите долж улицата Ерму, трговската област за пазарување. Баровите и рестораните повторно оживуваат.
Можете да го видите тоа на пазарите. Приносот од државните обврзници сега се пониски во Грција отколку во Соединетите држави – извонредно достигнување (иако во најголем дел заради политиката на Европската централна банка), при што земјата инсистираше на предвремено враќање на дел од својот долг кон ММФ. Главниот грчки индекс на акции, Атекс, скокна повеќе од 40% од јануари, што е двојно повеќе од растот на американската С & П 500 во истиот период.
Точката на пресврт може да се види и во податоците. Откако се намали за повеќе од 25 проценти за време на кризата, бруто домашниот производ на Грција порасна за 1,9 проценти во 2018 година, побрзо од Германија и Франција. Во јули годинава, Грција го регистрираше највисокото ниво на индекс на менаџерите за индустриски снабдувања во Европа. Довербата на потрошувачите достигна 19-годишен врв во август.
Промената, ќе ви кажат Грците, може да се почувствува во таверните. Земјата неодамна избра нов десно-центристички лидер, Киријакос Мицотакис, кој сака да ги намали даноците и да ја забрза приватизацијата, но локалните пријатели ми велат дека најголемиот знак за подобрување е дека политиката не се дискутира толку многу повеќе.
Сепак, постојат некои алармантни знаци. Странските директни инвестиции (СДИ), што би го поттикнале растот и продуктивноста, се забавуваат. Додека тие растат, стапката на пораст е преполовена во 2018 година и државата забележува дека СДИ е „релативно ниска во споредба со можностите на земјата.“ Грчките банки сè уште се полни со нефункционални заеми и владата размислува за шема од 9 милијарди американски долари евра за да ги апсорбира. Додека не се расчистат овие заеми, кредит за инвестиции ќе биде тешко достапен.
Најоптимистичките прогнози покажуваат дека БДП на Грција ќе порасне за нешто повеќе од 2% оваа година. Ова може да биде над просекот на еврозоната, но е шокантно ниско со оглед на депресијата, која земјата ја претрпе. „Oxford Economics “ предвидува дека Грција нема да го поврати своето ниво пред БДП пред кризата до 2033 година. Закрепнувањето е исто така слабо за просечниот Грк. Пет години по дното на светската депресија во 1933 година, БДП по глава на жител се зголеми за 35 проценти. Пет години по длабочините на катастрофата во периодот 1998-2002 година во Аргентина, БДП по глава на жител се зголеми за 45 проценти. За споредба, помеѓу 2013 и 2018 година, БДП на Грција по глава на жител се зголемува за помалку од 6 проценти.
Домашната девалвација на Грција ги намали просечните плати и пензии во евра за повеќе од 25 проценти, убивајќи ја домашната побарувачка. Обично ова предизвикува пад на увозот и ја става владата во вишок на тековната сметка. Но, Грција имаше таков суфицит само за четири месеци во 2016 година, бидејќи реформите од страна на понудата, кои ги бараа доверителите за време на кризата, не успеаја да ги решат прашањата за конкурентност. Извештајот за деловно работење на Светската банка ја рангира Грција на 72-то место во светот, пред сите земји од еврозоната освен Малта.
Затоа, кренете чаша узо за Грција. Пропаднатата економија се опоравува и се влеваат жешки пари. Но, сè додека не се подобри основата, фениксот ќе лета само со едно крило, вели Меган Грин.