Ако зборуваме за најпопуларните суровини, со кои се тргува во огромен обем низ целиот свет, на што прво ќе помислиме? Нафта, природен гас или метали?
Можеби не сме свесни за тоа, но во оваа категорија влегува и еден од најомилените пијалоци – кафето. А, зад неговото одгледување и трговија стои огромна глобална индустрија, проценета на 200 милијарди долари.
Со цел да се замисли колку е голема, може да се каже дека 2,3 милиони чаши црн пијалок се пијат секоја минута на глобално ниво. Ова значи 11 долари по глава на жител до 2017 година.
Од платформата „Visual Capitalist“, разгледуваат каков е патот на зрната кафе – од растење, печење и испорака, до нашата утринска чаша. И проценуваат како се менува вредноста на суровината во текот на сите овие фази.
За да го направат ова, тие користат податоци од „Specialty Coffee Association“ и пресметуваат колку би чинело една чаша кафе во однос на трошоците за секоја фаза на одгледување до продажба на крајните потрошувачи.
Одгледување
Потребна е потконтинентална клима за одгледување на двете главни сорти на кафе – Арабика и Робуста. Првите растенија дошле од Етиопија, а кон средината на минатиот милениум тие поминале низ Јемен и оттаму се прошириле на други делови од светот.
Денес, Бразил е најголем производител и извозник на кафе во светот. Заедно со Виетнам, двете земји се одговорни за половина од произведеното кафе. Меѓу другите лидери тука се и Колумбија, Индонезија, Етиопија, Хондурас, Индија, Уганда и Перу.
И, колку заработуваат луѓето од одгледување зрна кафе? За десет години помеѓу 2001 и 2010 година, вредноста значително се зголеми – од 1,10 долари за килограм во 2001 година на 4,62 долари за килограм до 2010 година.
„Visual Capitalist“ проценува дека во оваа фаза, нашата шолја утринско кафе чини само 0,07 долари.
Извоз
Собраните зелени зрна кафе се извезуваат во вреќи од 60 килограми, што е светски стандард. Во 2018 година се извезени 7,2 милиони тони зелено кафе во вкупна вредност од 19,2 милијарди долари. Додавање на трошоци за превоз, складирање, такси и многу повеќе, цената на шолја кафе е 0,16 долари во овој момент.
Производство
За разлика од одгледувањето, лидерите во производството на готово кафе се различни. На прво место е Швајцарија, која извезла такво 2,5 милијарди долари во 2018 година. Следат Италија, Германија, Франција и Холандија. Тука, цената на шолја кафе се искачува на 0,35 долари. Потоа следи дистрибуцијата бидејќи значителен дел од печеното кафе оди на големите производители на спакувано кафе – „Nestle“ има најголемо учество од 22,3% на пазарот. Следат „Jacobs“, „Keuring“, „Strauss“ и „Starbucks“.
Продажба
Продажбата ги вклучува трошоците и маржата за трговците кои продаваат на крајните потрошувачи. Така, цената на развиените пазари, како што е САД, може да достигне 2,80 долари за шолја.