Ако секогаш ги прифаќате сите барања на шефовите, колегите, клиентите и другите на работа, може да почнете да се чувствувате многу важно – можеби дури и незаменливо.
Проблемот е во тоа што може да стане рецепт за преоптоварување и, наместо да постигнувате цели, да доведе до разочарувања што ќе влијаат на вашиот професионален имиџ и на вашите можности за кариерен развој.
Така мисли Брус Талган.
Тој е основач на американската компанија „Rainmaker Thinking“, која обезбедува професионална обука на деловните менаџери и автор на книгата „Како да се стане незаменлив на работа“.
„Единствениот начин да се биде успешен е да научите да одбивате што се бара од вас со тоа што луѓето ќе се чувствуваат почитувани потоа“, изјави Талган за Би-Би-Си.
Прилично сложен предизвик, бидејќи бизнисот е обично избезумен и исклучително конкурентен.
Ако сте навикнати секогаш да прифаќате сè со идеја дека така ќе блеснете во бизнисот, објаснува овој деловен советник, многу е веројатно дека на крајот ќе изгубите само време, енергија, па дури и пари, а на патот ќе го дефокусирате вниманието од она што е важно.
Затоа е важно да научите како да одбиете нешто, вели овој експерт, со цел да ја подобрите сопствената репутација и да изградите работни односи засновани на доверба.
„Сакате да постигнете позитивен ефект кога ќе одбиете нешто“, вели тој.
Еве четири стратегии за да кажете „не“ на работа, според Брус Талган:
1. Поставувајте ги вистинските прашања и водете белешки
Кога ќе ве замолат да направите нешто, првиот чекор е да ги поставите вистинските прашања и да и покажете и на другата личност дека ги белижите нивните одговори.
Ако го направите тоа, покажувате почит, не само кон таа друга личност, туку и кон неговото барање.
Замислете дека лицето на кое треба да му го кажете тоа не е вашиот шеф.
Колку повеќе прашања поставувате во врска со задачата што тој сака да ви ја довери и колку повеќе покажувате интерес, полесно ќе ви биде да го одбиете.
И, ако поставите добри прашања, тоа е можност да покажете талент и знаење за оваа тема.
Покрај тоа, поставувањето на вистинските прашања може да го натера тоа друго лице навистина да ја измери потребната работа и тежината што ја има во рамките на приоритетите на организацијата.
2. Наведете добра причина за одбивање
Клучот е во начинот на кој реагирате. И, ако одбиете работа, важно е да понудите алтернативи.
За да оправдате негативен одговор, мора да објасните зошто е тоа така.
Обично причината е затоа што веќе правите некои други работи.
Во тој случај, добро е да бидете експлицитни и многу детални во објаснувањето кои се вашите други одговорности.
Не е доволно да се каже: „Извини, имам други работни задачи“.
Кои други одговори би можеле да бидат ефективни?
„Сè уште не, ми требаат повеќе информации“.
Друга алтернатива е да кажете: „Јас го правам тоа, тоа и тоа“, јасно објаснувајќи кои се тие други задачи и да ги обезбедите сите потребни детали, така што вашиот негативен одговор не изгледа како изговор.
Сега, ако барањето доаѓа од шеф или од личност која има поголема моќ над вас, можете да им дадете шанса да ги променат вашите приоритети, наместо само да ви додадат нова задача.
Во исто време, им давате шанса подобро да разберат како конкретно управувате со вашето работно време, така што ќе им биде јасно дека не го избегнувате нивното барање или дека не го користите времето непродуктивно.
Некои луѓе одговараат на барањето велејќи: „Тоа не е моја работа“.
Но, терминот има неколку негативни конотации што можат да доведат до конфликт.
Другите може да го толкуваат тоа како да сакаат да кажат: „Ти не си мојот шеф“ или „Не можеш да ме натераш да го сторам ова“.
Друг начин да се справите со ова е да објасните дека не сте во можност брзо да одговорите на барање.
Практично им кажувате дека не сте експерт во таа област и, за да ја завршите задачата, треба да посветите одредено време да проучите како се прави тоа.
Можете исто така да одговорите на вакво нешто: „Ви благодарам за оваа можност. Ако ме сакате, тоа е во ред, но прво мора да научам како да го направам тоа“.
3. Поддржете го успехот на другиот
За да му помогнете на колега да успее, можете да кажете нешто како: „Еве што можам да направам за да соработувам на ова“.
Или прашајте: „Може ли да ти помогнам да најдеш некој друг?“
Ако барањето не е итно, можете да кажете: „Можам да ти помогнам, но за две недели“.
Или, ако видите дека нема шанса да го направите она што од вас е побарано, можете да кажете: „Види, не можам да го сторам тоа, но можам да ти помогнам вака и така“.
Тоа е уште еден начин да се изрази професионализам и желба да се помогне.
4. Прашајте што се случило потоа
Покажете интерес и прашајте како завршило сето тоа.
Дали успеавте да го решите тоа? Ја најдовте вистинската личност?
„Ве молам, не заборавајте, кога ви треба ова, тоа и тоа, јас сум многу добар во тоа“.
Идејата е да се распрашате за даден случај за да можете да продолжите да градите добри односи и да градите доверба, дури и ако вашиот одговор бил негативен.