Пандемијата КОВИД-19 додаде 24 трилиони долари na глобалниот долг минатата година, што достигна рекордни 281 трилиони. долари, а односот помеѓу глобалниот долг и БДП е над 355%, покажува истражувањето на Институтот за меѓународни финансии (IIF), цитирано од Ројтерс.
Според него, државните програми за поддршка учествуваат со половина од растот, а глобалните компании, банки и домаќинства додадоа соодветно 5,4 трилиони, 3,9 трилиони и 2,6 трилиони долари.
Ова значи дека долгот како сооднос на светскиот БДП се зголеми за 35 процентни поени на над 355% од БДП.
Овој скок е далеку над растот за време на глобалната финансиска криза, кога односот долг-БДП се зголеми за 10 процентни поени и 15 процентни поени, соодветно, во 2008 и 2009 година.
Нема знаци на стабилизација на краток рок.
Нивото на долг повторно се очекува значително да го надмине нивото пред КОВИД-19 во многу земји и сектори оваа година, поддржано од сè уште ниски каматни стапки, иако повторното отворање на економиите треба да му помогне на БДП.
„Очекуваме глобалниот државен долг да се зголеми за уште десет трилиони долари оваа година и да надмине 92 трилиони долари“, велат од IIF, додавајќи дека намалувањето на поддршката може да биде уште попредизвикувачко отколку по финансиската криза.
„Политичките и општествените притисоци можат да ги ограничат напорите на владите да ги намалат дефицитите и долговите, загрозувајќи ја нивната способност да се справат со идните кризи. Ова исто така може да го ограничи политичкиот одговор за ублажување на негативните ефекти од климатските промени и природните загуби на капитал“, се вели во студијата.
Долг на Европа
Растот на долгот е особено остар во Европа, откако соодносот меѓу долгот на нефинансискиот сектор кон БДП во Франција, Шпанија и Грција се зголеми за околу 50 процентни поени.
Брзото зголемување на долгот главно се должи на владите, особено во Грција, Шпанија, Велика Британија и Канада. Швајцарија е единствената зрела пазарна економија во анализата на 61 земја од страна на IIF, која забележа пад на соодносот долг-БДП.
На пазарите во развој, Кина забележа најголем скок во соодносот долг-БДП со исклучок на банките, следени од Турција, Јужна Кореја и Обединетите Арапски Емирати. Јужна Африка и Индија забележаа најголем скок само во однос на соодносот на државниот долг кон БДП.
„Предвремено повлекување на владините мерки за поддршка може да доведат до зголемен банкрот и нов бран на нефункционални заеми“, предупредува IIF.
Но, долгото потпирање на државната помош може да создаде „систематски ризици“, вклучително и со поттикнување на таканаречените „зомби“ компании – најслабите и најзадолжените корпорации, да преземат повеќе долгови.