ОПЕК Плус, нафтениот сојуз на 23 земји предводен од Саудиска Арабија и Русија, го потврди вчера статусот на клучен фактор во глобалното снабдување со „црно злато“ во „време на корона“.
Имено, и покрај очекувањата на берзата дека ОПЕК Плус ќе го зголеми производството на нафта за најмалку 500.000 барели на ден од април, „Блок 23“ одлучи да не ги „исклучува чешмите“ за нафта во април и мај, поради својот впечаток дека глобалното економското закрепнување е сè уште премногу кревко за да го преплават пазарот со зголемени залихи на нафта. ОПЕК Плус овојпат направи исклучок кон Русија и Казахстан, на кои им беше овозможено „скромно“ зголемување на производството од 150.000 барели на ден.
Во исто време, Саудиска Арабија вчера се потврди како доминантниот играч на овој сојуз на петро-држави. Принцот Абделазиз бин Салман, саудискиот министер за енергетика, вчера објави дека Ријад ќе продолжи „во следните месеци“ да се придржува до едностраната, јануарска одлука за намалување на производството на нафта за еден милион барели на ден.
Предметната одлука на Ријад, првично утврдена за два месеци, ги шокираше берзите на почетокот на годината и го охрабри скокот на цената на нафтата. „Во следните неколку месеци ќе одлучиме како ќе ни одговара, кога и колку ќе го зголемиме производството. По тој повод, не брзаме“, нагласи принцот Абделазиз бин Салман.
Во другите вести, Александар Новак, руски вицепремиер и руски министер за енергетика, вчера рече дека членовите на ОПЕК се оптимисти за глобалното економско закрепнување во 2021 година, дека гледаат „сигнали за растечката побарувачка на нафта“.
Според Новак, ОПЕК Плус „будно ги следи клучните сигнали на берзата и се воздржува од оптимизам за подобрување на состојбата“. „Гледаме знаци на економско закрепнување и бараме закрепнување во иднина. Се надевам дека 2021 година ќе биде клучна година по тој повод“, рече Новак по видео конференцијата ОПЕК Плус.
По оваа вест, вчера од седиштето на ОПЕК во Виена, цената на барел „брент“ скокна дури пет проценти (околу 66 долари) со тенденција за натамошно зголемување, пренесоа агенциите.
Берзите не го криеја своето изненадување синоќа, со најновите одлуки на ОПЕК Плус. На крајот на минатата недела, пред вчерашниот „клучен“ видео самит на ОПЕК и ОПЕК Плус, барел „брент“ чинеше околу 59 долари на лондонската берза. Од вчера, во пресрет на почетокот на средбата на петро-блокот „23“, истиот барел чинеше околу 64,60 американски долари.
Помеѓу овие две цени на ист вид на нафта (лесната нафта од Тексас бележи слични подеми и падови во цената), светскиот пазар на црно злато беше зафатен од несигурност: колку е подготвен ОПЕК Плус да ги одврти петро-чешмите веќе следниот месец?
Поради масовната вакцинација против корона ширум светот, и првите сигнали за економско закрепнување, глобалниот пазар не криеше нови апетити за барели, и тоа за дополнителни 1,4 милиони барели дневно, а можеби и далеку повеќе, процени американската инвестициска банка „Голдман Сакс“.
Во секој случај, заклучно со вчерашниот ден, се чини дека станува јасно дека Ријад, со „плус-минус“ милион барели нафта на ден“, сега го држи светскиот пазар на нафта во еден вид „шах“. Кои се плановите на дворот во Ријад од јуни со соодветните милиони барели што ги повлекоа од светската понуда, малку луѓе од надворешниот свет знаат.
На светската петро-арена, сепак, не е сè во „рацете“ на ОПЕК Плус. На тоа укажуваат и разни други „предизвикувачи“ кои вчера, пред самитот на ОПЕК Плус, ја зголемија цената на барелот. На пример, добро вооружените бунтовници Хути од Јемен вчераутро успеаја со софистицирани беспилотни летала да ја нападнат воздушната база „Крал Калид“ во југозападна Саудиска Арабија и извршија ракетен напад врз нафтените инсталации во Џеда на Црвеното Море, недалеку од аеродромот „Крал Абдулазиз“, кој инаку им служи на милиони верници на аџилак во Мека и Медина.
За да ги направи проблемите со размената на нафта поголеми, ОПЕК Плус има намера дополнително да мери секој месец додека трае короната: дали да ги пушти или затвори своите петро-чешми на жедните клиенти ширум светот.