Една од главните пречки за широко распространето прифаќање на биткоин е дека, иако просечен човек е релативно отворен кон идејата дека фиат парите не се совршени, тој сепак не гледа голема разлика меѓу нив и криптовалутите, пишува Конор Мортел од „The Mises Institute“.
Всушност, разликата меѓу нив може да ја забележат многу брилијантни мислители како што се Питер Шиф и Елон Маск. Широко распространетата конфузија на фиат пари и криптовалути доаѓа од две недоразбирања: не е јасно што точно се фиат пари и непознавање на законот за субјективна вредност.
Ако се свртиме кон „Теоријата за пари и кредит“ на Лудвиг фон Мизес, ќе откриеме дека на нејзината публика и недостасува токму нејзината дефиниција за фиат пари, почнувајќи од ова, дека „можеме да го дадеме името фиат пари на пари што имаат посебен правен статус“. Важно е да се напомене дека Мизес едноставно не наведува дека тие не се пари за стоки или кредитни пари, ниту, како што сугерира коментарот погоре, пари без вистинска вредност. Тие се пари „со посебен правен статус“. Биткоинот и другите криптовалути немаат сличен статус.
Всушност, криптовалутите страдаат од истите бариери како стоковите пари – недостатокот на правен статус ги спречува луѓето да ги користат за плаќање даноци. Затоа, криптовалутите се натпреваруваат против вештачки зголемената побарувачка за фиат пари. Биткоинот нема никакви правни привилегии и затоа не е фиат валута според оваа дефиниција.
Но, многумина го покренуваат прашањето дека биткоинот и другите криптовалути, исто како и фиат парите што ги знаеме, не се поддржани од ништо вредно, како златото. Но, ова го искривува концептот на вредност. Ништо нема „објективна вредност“, па дури ни златото, иако тоа беше исклучително успешна форма на пари низ целата човечка историја. Ако се свртиме кон „Теорија на пари и кредит“: „ако објективната вредност на размена на парите секогаш мора да биде поврзана со однапред утврдената размена помеѓу парите и другите економски добра (бидејќи во спротивно поединците нема да бидат во позиција да ја проценуваат вредноста на парите), следува дека некој предмет не може да се користи како пари, освен ако во времето на неговата употреба како таков, тој веќе нема објективна вредност на размена, заснована на која било друга употреба“.
Ова правило влезе во историјата како теорема на регресија на Мизес. Со текот на годините, златото го исполнуваше овој критериум, бидејќи имаше пазарна вредност уште пред да стане пари. Покрај тоа, златото ги исполнува условите за секундарните функции на парите, бидејќи може да се користи за кредитни трансакции, да се извршува вредносна трансакција во времето и просторот и делува како средство за размена. Економистите како Шиф брилијантно демонстрираа дека златото е совршено соодветна стока за да служи како пари.
Сепак, таквата изјава не значи дека златото има „вистинска вредност“. „Современата теорија на вредност има поинаква почетна точка. Таа ја смета вредноста како значење, кое поединците, кои сакаат да консумираат или на друг начин користат различни стоки за најдобрите според нив цели, ја даваат на одделни стокови единици“, пишува Мизес
Не ние како економисти, вели Мортел, туку како потрошувачи и претприемачи кои можат да утврдат кои форми се најдобри.
Златото не е исклучок од правилото, ниту криптовалутите. До моментов, двете се ценети на пазарот според проценката на луѓето. За некои, тие имаат голема вредност. За многумина – не. Но, да се гледа дека имаат „вистинска вредност“ значи дека тие имаат поголема вредност отколку што поединците мислат во кое било дадено време.
Според некои, биткоинот и другите криптовалути се едноставно артикли кои се разменуваат како такви и се ценат субјективно, но тргнаа по патот да станат пари. Но, тоа не значи дека златото има „вистинска вредност“, додека криптовалутите немаат.
Џорџ Селгин тврди дека криптовалутите се всушност нов вид пари, што тој ги нарекува „синтетички стоковипари“. Но, какви и да се, можеме да кажеме со висок степен на доверба дека немаат посебен правен статус и бидејќи не постои такво нешто како „вистинска вредност“ на парите или што било друго, криптовалутите не се фиат пари.