Пандемијата на коронавирус се прошири во сите земји во светот. Распространувањето на Ковид-19 ги остави националните економии и бизниси сметајќи ги трошоците и владите кои се борат против заразата со делумно или целосно блокирање на нивните земји. И покрај развојот на нови вакцини, многумина сè уште се прашуваат како би изгледало закрепнувањето.
Би-Би-Си подготви инфоргафици и мапи кои имаат за цел да дадат преглед на економското влијание на коронавирусот до сега.
Берзи и нивна постојана флуктуација
Големите промени на берзите се во можност да влијаат на вредноста на пензиите и индивидуалните штедни сметки (Isas). FTSE, Dow Jones Industrial Average и Nikkei објавија огромен пад бидејќи бројот на заразени со Ковид-19 порасна со огромна брзина во првите месеци од кризата.
Големите азиски и американски берзи се опоравија откако беше објавена првата вакцина во ноември, но FTSE сè уште е во негативна територија. FTSE се намали за 14,3% во 2020 година – најлошото работење на британскиот бенчмарк од 2008 година.
Како одговор на досега невидената состојба, централните банки во многу земји, вклучувајќи и на Велика Британија, ги намалија каматните стапки. Ова, во теорија, треба да ги направи кредитите поевтини и да ги поттикне трошоците за стимулирање на економијата.
Некои пазари закрепнаа во јануари оваа година, но ова е нормален тренд познат како „јануарски ефект“. Сепак, аналитичарите се загрижени дека можноста за натамошни блокади и одложувања на програмите за имунизација може да предизвика поголема нестабилност на берзите оваа година.
Тешка година за оние што бараат работа
Многу луѓе останаа без работа, како и дел од предпандемиските приходи. Невработеноста нагло се зголеми во големите економии.
Според податоците на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), во САД стапката на невработеност достигна вкупно 8,9% во 2020 година, ставајќи крај на десетгодишното проширување на пазарот на трудот. Милиони вработени, исто така, се вклучени во шемите за задржување на работните места, поддржани од владата, бидејќи важните индустрии како што се туризмот и угостителството се скоро во застој.
Бројот на нови можности за вработување и слободни работни места е сè уште многу мал во голем број земји. Слободните работни места во Австралија се вратија на нивоата пред пандемијата, но трендот во Франција, Шпанија, Велика Британија и неколку други земји продолжува да заостанува.
Некои експерти предупредуваат дека може да поминат години пред глобалното ниво на вработување да се врати на она што беше забележано пред пандемијата.
Поголемиот дел од светот во моментов е во рецесија
Ако економијата расте, тоа обично значи генерирање повеќе богатство и повеќе нови работни места. Се мери со следење на процентната промена на бруто домашниот производ или вредноста на произведените добра и услуги, обично во рок од три месеци или една година.
ММФ проценува дека глобалната економија се намалила за 4,4% во 2020 година, велејќи дека падот е голем колку што беше за време на Големата депресија во триесеттите години од минатиот век. Единствената голема економија што порасна во текот на изминатата година е Кина. Азиската земја забележа раст од 2,3% од БДП.
Сепак, ММФ предвидува дека годинава ќе се забележи глобален раст од 5,2%. Ова главно ќе се должи на земјите како Индија и Кина, чии економии се очекува да растат соодветно за 8,8% и 8,2%. Опоравувањето се очекува да биде бавно во големите економии зависни од услугите кои беа силно погодени од падот, како што се Велика Британија и Италија.
Транспортот е сè уште далеку од закрепнување
Транспортната индустрија е сериозно оштетена, авиокомпаниите ги намалуваат летовите, а патниците ги откажуваат службените патувања и годишните одмори. Новите мутации на вирусот – откриени само во последните месеци – принудија многу земји да воведат построги ограничувања на патувањата.
Податоците од услугата за следење на летовите Flight Radar 24 покажуваат дека бројот на летови ширум светот претрпе огромен удар во 2020 година и се уште е далеку од закрепнување.
Угостителите ги затворија вратите ширум светот
Угостителскиот сектор исто така беше сериозно погоден од Ковид-19, со намалени милиони работни места, а многу компании отидоа во банкрот.
Податоци од Transparent – лидер во обезбедувањето податоци за хотелската индустрија, која собира податоци од над 35 милиони реклами за хотели и изнајмувања ширум светот, регистрираа пад на резервациите во сите големи туристички дестинации
Милјарди долари беа изгубени во 2020 година, и иако прогнозата за 2021 година е пооптимистичка, многу аналитичари сметаат дека меѓународните патувања и туризам ќе се вратат на нормалното ниво пред пандемијата во 2025 година.
Купување … од дома
Трговијата на мало забележа невиден пад додека купувачите останаа дома. Новите видови на коронавирус и растот на заразените дополнително ги влошија проблемите со кои се соочува индустријата.
Бројот на клиенти на лице место дополнително се намали од првото заклучување, според истражувачката агенција ShopperTrak.
Одделни студии покажуваат дека потрошувачите сè уште се загрижени за враќање во продавниците. Сметководствениот гигант EY вели дека во моментот 67% од клиентите не сакаат да патуваат повеќе од 5 километри за купување. Оваа промена во однесувањето значително ја поттикна малопродажбата преку Интернет, која минатата година успеа да генерира 3,9 трилиони долари глобални приходи.
Фармацевтските компании меѓу големите добитници
Владите ширум светот ветија милијарди долари за купување вакцина против Ковид-19 и други лекови за лекување на инфекцијата. Акциите на некои фармацевтски компании вклучени во развојот на вакцините скокнаа до небото.
Moderna, Novavax и AstraZeneca објавија значителен раст на нивните акции, а пад запиша Pfizer. Партнерството со BioNTech, високите трошоци за производство, управувањето со работењето и зголемениот број на конкуренти имаат негативно влијание врз довербата на инвеститорот на компанијата во однос на неговата способност да генерира поголеми приходи во 2021 година.
Голем број на фармацевтски компании започнаа со дистрибуција на своите производи и многу земји ги започнаа своите национални програми за вакцинација. Покрај тоа, компании како Johnson & Johnson и Sanofi/GSK, исто така, ќе се приклучат на дистрибуцијата на лекови оваа година.