Со години, @Realdonaldtrump управуваше со Интернет – барем во САД. Американскиот претседател го искористи својот профил на Твитер за отпуштање министри, малтретирање на газдите на компаниите и потхранување на најниските страсти на неговите фанови. Требаше да се изврши принуден упад врз зградата на Конгресот и пет смртни случаи, за многумина да разберат дека војските од тролови на Трамп се крајно реални. Но, исто така, да се сруши моќта на претседателот на Интернет – како срушена кула од играта „Џенга“.
Прво, „Фејсбук“ и „Твитер“ привремено ги блокираа сметките на Трамп. „Епл“ тогаш и се закани на десничарската алтернатива на „Твитер“ – „Парлер“ дека ќе биде исфрлена од нивната продавница за апликации, доколку не ги умери повиците за насилство од страна на фановите на Трамп. За време на викендот, Епл ја блокираше апликацијата, а ривалот Гугл, исто така, го отстрани „Парле“ од својата продавница.
„Амазон“, исто така, одговори за време на викендот и најави дека веќе нема да го обезбедува својот серверски капацитет за хостирање во понеделникот.
Но, најголемиот удар беше трајното протерување на Трамп од Твитер – тој одамна ја изгради својата политичка марка на платформата како претприемач на недвижнини. Доналд Трамп веројатно никогаш немаше да стане претседател без неговата сметка @realdonaldtrump.
Многумина можат да ги задржат аплаузите за Твитер. Одлуката за примена на сопствените правила против „прогласување насилство“ во моментов не е многу конзистентна. На крајот на краиштата, Трамп и претходно водеше напад врз американскиот парламент на Твитер, па одамна постоеше причина да се интервенира.
Постои уште една причина зошто Фејсбук и Твитер сега преземаат активности: двете компании, кои долго време беа остро критикувани, знаат многу добро која партија ќе ги преземе местата во министерствата и која партија ќе биде претседавач на водечките комисии, ќе гласаат за нови закони за доверливост и ќе ги повикува извршните директори пред Конгресот – демократите.
Како и да е, соборувањето на Трамп е апсолутно правилно. Фактот дека платформите – од Еп Стор до Твитер, од Редит до Дискорд – дејствуваат синхронизирано, дури дава надеж дека „Make America Great Again“, накратко толпата MAGA и QAnon, нема да најдат нов дом толку брзо, каде што ќе продолжат да размножуваат и заразуваат уште повеќе луѓе со својата десна манија за заговор. Вистина е дека најрадикалните од нив ќе користат Интернет форуми на кои не им е потребна апликација, или „Телеграм“, апликација за пораки популарна меѓу теоретичарите на заговор.
Но, колку посилно се гонат, дури до слепите улици на движењата за заговор на Интернет, како QAnon и нивните пријатели, толку помалку луѓе ќе подлегнат на нивниот култен заговор. До неодамна, алгоритмот на ЈуТјуб или трендовите на Твитер ја презентираа оваа содржина пред обичните луѓе. Притоа, тие ги вовлекоа во спирала на збунети теории што им влеваа во главата, на пример, теоријата дека деца-убијци шетале во Капитол наместо легитимно избрани политичари.
Платформите понатаму поттикнува дополнително распространување на овие култови и им даваа свој удел во приходите од рекламирање. Идниот Интернет на Трамп, помеѓу веб-страницата 8кун и месинџерот Телеграм, од друга страна, може да биде сличен на „даркнет“ – ако го барате, ќе го најдете. Но, повеќето најверојатно нема да го бараат. Освен безбедносните агенции, кои мораа да го следат паралелниот свет на војската на Трамп долго пред нападот во Капитол, како внатрешна терористичка мрежа.
Уникатно е на историски план што најголемите светски интернет компании со здружена акција го грабнаа мегафонот од рацете на најмоќниот човек на светот. Но, сето ова докажува колку е важна дискусијата за тоа каде завршува моќта на големите технолошки компании.
Но, сето ова може да се остави за друг ден. Трамп го ослободи гневот и ги разбуди страстите кај насилниците кон неговите политички противници и се обиде да употреби физичко насилство за да се елиминира поделбата на власта. Тој се лиши од правото да зборува со милиони со помош на Твитер.
Сега Твитер и Фејсбук треба да започнат да ги применуваат своите правила доследно и насекаде. Слободата на изразување со која досега ги оправдуваа своите лабави односи со Трамп, секако може да биде водечки принцип.
Сепак, бурната толпа, како војската тролови на Трамп, нема мислење, ги растерува другите мислења и се обидува да ги замолчи. Надвор од САД, ова е уште повистина: Кога се организираа геноциди на социјалните мрежи во Мјанмар и Шри Ланка, Твитер и Фејсбук реагираа прво со незаинтересираност, а потоа предоцна.
Социјална мрежа што сака да промовира здрава дебата низ целиот свет треба да биде горда што не нуди „дом“ на оние што се злоупотребувачи (во секоја смисла на зборот). За таа цел, Твитер и Фејсбук сега мора доследно да ги применуваат своите правила – против секого и каде било во светот.