Сопствениците на нафта плаќаат само некој да им ја земе нивната нафта? Повеќето луѓе се прашуваат како тоа воопшто е можно. Падот на економијата и сообраќајот за време на пандемијата ја доведе во опасност целата индустрија.
Што се случи на пазарот на нафта?
Цената на суровата нафта драматично падна минатата недела, како резултат на последиците од пандемијата и преземените мерки против неа. Треба да се додаде кавгата меѓу големите извозници на енергентот околу количината на нафта која треба да се произведува.
Според старите договори, испораките на нафта продолжија на почетокот на неделава, иако депоата беа веќе полни. Во понеделникот, тоа доведе до негативна цена за американското WTI-тип нафта на берзата – тоа значи, наместо да заработува пари на нафтата, продавачот плаќа некого само за да ја земе.
Како се одредува цената?
Цената на нафтата се одредува на пазарот на база на понуда и побарувачка. Падот на економијата и сообраќајот за време на пандемијата сериозно ја намали побарувачката на гориво, па цените буквално паднаа. Компаниите нарачуваат помалку нафта, на авиокомпаниите не им треба керозин, граѓаните се повеќе дома и ретко возат автомобили.
Кои договори предизвикаа негативни цени?
Ова се таканаречени фјучерси за мај кои истекоа во вторникот (21 април). Тоа значи – секој што имал договор во вторник на рака, му припаѓа на одредена испорака на нафта. Нафтата се чува во специјални складишта чии услуги ги плаќаат сопствениците на нафтата. Но, бидејќи продавниците се скоро полни, цената на нивниот преостанат капацитет нагло скокнува – а допрва пратките за нафта од мај ќе пристигнат.
Затоа инвеститорите бегаа од договорот во понеделникот, без оглед, па затоа плаќаа за некој да им го преземе енергентот. Во спротивно, тие би ризикувале да имаат куп нафта која нема на кого да му ја продаваат додека плаќаат прескапи складишта во исто време.
Дали шпекулаторите го направија своето?
Фјучерсите секогаш се привлечни за шпекулантите – тие се, едноставно, опклада за движење на цените во иднина. Шпекуланти кои претходно купиле нафта, овој пат биле жестоко се измамија.
Но, многу акционерски компании исто така купуваат артикли чија цена е генерално стабилна: нафта, кафе, жито. Но, сега проблемот е што никој не сака физички да ја преземе нафтата и да плати за складирање – ваков вид на пад на побарувачката пред неколку недели или месеци, никој не сметаше.
Зошто падна само цената на американската WTI нафта?
Нафтата WTI (West Texas Intermediate) има голема маана – од местата каде се црпи, до можни складишта со нафта, има само еден пат: нафтоводите до Кашинг, Оклахома, каде што се наоѓаат најголемите светски складишта за нафта. Бидејќи овие капацитети за складирање се скоро полни и нема друг начин за нафта WTI, цената на преостанатиот капацитет на складирање се искачи на десет долари за барел, што е тешко за трговците да го исплатат.
Северноевропското масло Брент напредува подобро бидејќи пообемната гасоводна мрежа овозможува да се испорачува во различни насоки.
Зошто едноставно не го намалија производството?
Покрај кавгата меѓу производителите на нафта, производството не е лесно да се запре. Изворите на нафта работат под голем притисок и, едноставно, кога ќе започнат, тече само нафта. Ова е особено точно за контроверзниот метод на фракирање што извлекува енергенти од шкрилци во САД. Ова е причината зошто океанските танкери деновиве треба да послужат како лебдечки објекти за складирање.
Кои се последиците за индустријата?
Освен ако не се случи чудесно закрепнување во економиите и цените на нафтата, нафтените гиганти брзо ќе стапат во тешкотии. Може доцнат да го вратат заемот или да отпуштаат работници. И тоа особено ќе ги погоди американските компании затоа што начинот на кој тие извлекуваат нафта е скап – експертите проценуваат дека им е потребна цена од 50 долари за барел сурова нафта за да го направат договорот профитабилен.
Другите земји, во целина, многу повеќе зависат од извозот на енергенти, пред се Саудиска Арабија и Русија. Овие земји се согласија да го намалат производството за десет милиони барели на ден, но експертите сметаат дека тоа не е доволно, дека нафтата ќе продолжи да се акумулира непотребно.
Зошто Трамп купува нафта?
Американскиот претседател најави дека државата ќе купи 75 милиони барели за стабилизирање на цените и надополнување на сопствените резерви. Но, оваа количина нафта, под нормални околности, ја задоволува глобалната побарувачка за само еден ден. Значи, потегот на Трамп е скоро безначаен.
Што значи сето ова за цената на бензинот и мазутот?
Не премногу. Бидејќи најголем дел од цената на бензинот што го наплатуваме на пумпите оди до акцизата што секоја држава ја наплатува. Очигледно, бидејќи европската сурова суровина „Брент“ падна на 21 американски долари за барел на почетокот од оваа недела, треба да се очекува со задоцнување дополнително да паднат и цените на пумпите.